Onze hersenen filteren op welke prikkels we moeten reageren, en welke we mogen negeren, omdat ze onbelangrijk zijn. Het ‘prikkelfilter’ in onze hersenen selecteert welke prikkels voor ons welzijn belangrijk zijn en welke niet. Die functie is belangrijk om te kunnen overleven: dankzij honger-prikkels eten we op tijd, en dankzij onze waarneming van beelden, beweging en daaraan gekoppelde betekenis weten we wat we moeten doen als iemand uithaalt om ons te slaan of als er een auto snel op ons afkomt. Maar dan moet dat prikkelfilter wel goed werken.
Bij mensen met autisme werkt dit filter vaak anders, waardoor zij prikkels als sterk en belangrijk ervaren, die anderen nauwelijks opmerken. Of dat zij juist belangrijke prikkels zoals dorst niet opmerken omdat alle aandacht uitgaat naar die wapperende vlag buiten.
Doordat dit prikkelfilter anders werkt, kan iemand anders reageren dan je zou verwachten. Een reactie kan voor iemand met autisme en/of een verstandelijke beperking zelf heel logisch zijn, maar voor anderen niet te volgen.
Bijvoorbeeld wanneer iemand met autisme en een verstandelijke beperking – zoals Tim van 17 jaar – zijn begeleidster altijd herkent aan bepaalde schoenen. Als die begeleidster ineens nieuwe schoenen heeft, dan is het goed mogelijk dat Tim haar niet herkent. Een logische reactie van Tim, maar onbegrijpelijk voor de begeleidster. Die heeft waarschijnlijk geen idee waarom Tim haar ineens niet meer herkent. De kans is groot dat Tim dit ook niet uitlegt, omdat dit voor hem zo logisch is. Hij kan zich niet voorstellen dat een ander dat anders ziet.
Veel signaalgedrag van mensen met autisme komt voort uit onduidelijkheid. Je kunt iemand helpen om de situatie beter te leren begrijpen (geef me de 5 methodiek), waarna het signaalgedrag vaak ook verdwijnt. Door mensen met autisme te leren welke betekenis over het algemeen toegekend wordt aan een bepaalde combinatie van prikkels, kun je hen helpen om meer situaties te begrijpen.
Bron: www.sensonate.nl
Sjantje's Blog 