Wat is autisme?
Wetenschappers wereldwijd doen al jaren intensief onderzoek naar autisme. Desondanks is nog altijd onbekend wat autisme nou precies is. Ook bestaat er geen ‘biomarker’ – zoals een bloed- of DNA-test – waarmee autisme objectief kan worden vastgesteld. De diagnose wordt dan ook nog altijd gesteld op basis van gedragskenmerken.
Dit weten we inmiddels wel:
- Ruim 1% van de Nederlanders, ongeveer 200.000 mensen, heeft autisme.
- De meeste mensen met autisme hebben een normale tot hoge intelligentie. Naar schatting 30 % heeft een verstandelijke beperking.
- 70% van de mensen met autisme kampt op enig moment in zijn leven met een stemmingsstoornis/depressie, een angst- en/of dwangstoornis, posttraumatische stress-stoornis (ptss), burn-out of een persoonlijkheidsstoornis. Bij de algemene bevolking is dit 40%.
- Ook ADHD en epilepsie komen relatief vaak voor bij mensen met autisme.
- Autisme is in hoge mate erfelijk, zo blijkt uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken. Een recent, grootschalig onderzoek in vijf verschillende landen laat zien dat autisme voor naar schatting 80% erfelijk is bepaald.
Verschillende soorten autisme
De DSM-5, de meest recente versie van het Amerikaanse handboek voor psychische stoornissen uit 2013, spreekt nog maar van één autisme-diagnose: de ‘autismespectrumstoornis (ASS)’
De criteria hiervoor zijn onder andere:
- problemen op het gebied van sociale communicatie en sociale interactie
- beperkte, repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten
- over- of ondergevoeligheid voor zintuiglijke prikkels.
De DSM IV, kende nog verschillende subtypen van autisme, zoals de autistische stoornis (ook wel ‘klassiek autisme’ of ‘syndroom van Kanner’ genoemd), het syndroom van Asperger en PDD-NOS.
Mensen die deze diagnoses in het verleden kregen kunnen die wel gewoon blijven gebruiken.
Autisme herkennen
Autisme kan je niet vaststellen met een bloed- of dna-test. De diagnose wordt gesteld door een psychiater of een gz-psycholoog aan de hand van een aantal gedragskenmerken. Iedere persoon met autisme is anders.
Kenmerken die vaak in verband worden gebracht met autisme zijn:
- Problemen op sociaal gebied/minder goed ontwikkelde sociale intuïtie
- Moeite met (onverwachte) verandering
- Dingen heel letterlijk nemen
- Eerlijk en recht door zee
- Uitstekende detailwaarneming
- Goed in analyseren
- Niet graag over koetjes en kalfjes praten
- Goed in het herkennen van patronen
- Moeite met het bewaren van overzicht
- Loyaal
- Buiten vaste kaders kunnen denken
- Perfectionistisch
- (Ogenschijnlijk) geen interesse voor anderen tonen
- Nauwkeurig
- Over- of juist ongevoelig voor zintuiglijke prikkels
- Heel intensief bezig zijn met een beperkt aantal onderwerpen
- Hyperfocus
- Talent voor specialisatie
- Voorkeur voor een op een-contact
- Tragere informatieverwerking
Autismekenmerken komen bij alle mensen in meer of mindere mate voor. Let op: dit betekend niet dat je autistisch bent. Een diagnose autisme krijg je pas als deze kenmerken zorgen voor serieuze lijdensdruk of voor grote problemen op levensgebieden als werk, vrije tijd en relaties.
Op PAS Nederland vind je 2 testen om te kijken of je meer dan gemiddeld aantal autismekenmerken hebt. Let op: deze testen geven slechts een indicatie, geen diagnose! Klik hier voor autisme zelftesten.
Waarom een diagnose?
Veel mensen zien een diagnose als een ‘etiket’ of een ‘stempel’. Een goed diagnostisch onderzoek moet ook adviezen op maat opleveren, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, werk of vrije tijd. Iedereen met autisme is anders en heeft een eigen mix van talenten en dingen waarmee hij of zij moeite heeft. Uit onderzoek blijkt dat vroege interventie kinderen met (een vermoeden van) autisme kan helpen om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen.
Bron: NVA – Nederlandse Vereniging van Autisme
Sjantje's Blog 